Karrieva Yakutjan Karimovna
- Marketing jurnali, 2025 yil 2-son
- 5 мар.
- 2 мин. чтения
OʻZBEKISTONDA YASHIL LOGISTIKANI RIVOJLANTIRISH ISTIQBOLLARI
Karrieva Yakutjan Karimovna
TDIU, “Biznes boshqaruvi” kafedrasi
professor, iqtisod fanlari doktori
Annotatsiya
Ushbu maqolada Oʻzbekistonda yashil logistika tizimlarini rivojlantirish boʻyicha ilmiy-amaliy yondashuvlar tahlil qilingan. Global tajribalar asosida UPS, Amazon, IKEA, Alibaba, Tesla va DHL kabi yirik korporatsiyalarning yashil logistika modellari oʻrganilgan va ularni mamlakatda joriy etish imkoniyatlari baholangan. Taʼminot zanjiri, transport va ombor tizimlarini raqamlashtirish, blokcheyn va IoT texnologiyalari, energiya tejamkor va qayta ishlanadigan materiallardan foydalanish boʻyicha takliflar ishlab chiqilgan. Tadqiqot xulosalari Oʻzbekistonda koʻp mezonli baholash (MCDA) va LCA tahlili asosida strategik ustuvor yoʻnalishlarni aniqlash imkonini beradi.
Kalit soʻzlar: yashil logistika, taʼminot zanjiri, raqamlashtirish, blokcheyn, IoT, qayta ishlanadigan materiallar, energiya samaradorligi, MCDA, LCA, SWOT-tahlil.
Аннотация
В данной статье анализируются перспективы развития зеленой логистики в Узбекистане с учётом мирового опыта. Рассмотрены модели зеленой логистики таких корпораций, как UPS, Amazon, IKEA, Alibaba, Tesla и DHL, и их возможности адаптации в Узбекистане. Предложены рекомендации по цифровизации цепочек поставок, применению блокчейн и IoT технологий, использованию энергосберегающих и перерабатываемых материалов. Выводы исследования основаны на многофакторном анализе (MCDA), анализе жизненного цикла (LCA) и SWOT-оценке, что позволяет определить стратегические приоритеты в области зеленой логистики.
Ключевые слова: зеленая логистика, цепочки поставок, цифровизация, блокчейн, IoT, переработка, энергоэффективность, MCDA, LCA, SWOT-анализ.
Abstract
This paper analyzes the development prospects of green logistics in Uzbekistan based on global best practices. The green logistics models of major corporations such as UPS, Amazon, IKEA, Alibaba, Tesla, and DHL are examined, and their applicability to Uzbekistan is assessed. The study proposes recommendations for supply chain digitalization, blockchain and IoT adoption, and energy-efficient as well as recyclable materials utilization. The research findings are based on Multi-Criteria Decision Analysis (MCDA), Life Cycle Assessment (LCA), and SWOT analysis, allowing for the identification of strategic priorities for sustainable logistics development.
Keywords: green logistics, supply chain, digitalization, blockchain, IoT, recycling, energy efficiency, MCDA, LCA, SWOT analysis.
Comments